Cultuur en historie van Marokko

Regering & Politiek | Architectuur & Samenleving | Muziek & Cultuur

Regering & Politiek

Marokko, strategisch gelegen in de noordwestelijk punt van Afrika, is gevormd door zijn natuurlijke grenzen. De moeilijk doordringbare Sahara woestijn, het hoge Atlas gebergte en de Middellandse Zee en Atlantische Oceaan maakten Marokko het land zoals het nu is. Marokko heeft over de duizenden jaren enorm veel verschillende invloeden gehad van 1 van de grootste machten ter wereld.

De inheemse Berbers hadden geen stammen of echte grote groepen die een leger vormden. Iedereen leidde een rustig leven totdat de eerste mensen op de Marokkaanse kust handelsplaatsen bouwden. Rond 1100 BC, in de Bronzen Tijd, kwamen er de Feniciërs vanuit hun basis in Libanon om vriendschappelijk over goederen te onderhandelen met de lokale bevolking. Toen ze erachter kwamen dat er geen échte leiders in Marokko waren, begonnen ze langzaam dieper het land in te trekken en steeds meer vestigingen te maken. Er werden veel zilvermijn en bronsmijnen gebouwd. Door de opbouwende rijkdom van de Feniciërs werd er in Tunesië een enorme kolonie gebouwd genaamd Cartagena en regeerde vanuit deze stad de hele handel in de Middellandse Zee, dus ook vanuit Marokko.

Rond 200 BC, na de val van Cartagena door de Romeinen, vielen zij Marokko binnen. Veel Romeinse steden werden gebouwd en vanaf het jaar 42 hadden de Romeinen 100% controle over het Marokkaanse gebied. 400 jaar lang regeerden de Romeinen het gebied. Daarna verlieten ze langzaam het land, omdat er op het Europese continent mensen nodig waren voor het leger. Ieder gebied in Marokko kreeg door de Romeinen een Berber koning toegewezen en zo werden de eerste Berber koninkrijken gevormd.

In 429 drongen de Vandalen, een stam die is ontstaan in Duitsland, Noord Afrika binnen en al gauw werd Marokko overwonnen en geplunderd. Omdat Marokko het minst economisch rijk en vruchtbaar was in vergelijking met andere landen aan de Noord Afrikaanse kust, had Marokko het minste last van deze invasie. De Berber koninkrijken hadden kwamen bijeen en vormden een enorm protest, waarmee ze de Vandalen het land uit joegen.

Een paar honderd jaar lang leefden de Berbers rustig, totdat in 681 de eerste Arabieren binnendrongen om de Islam te verspreiden. In 710 hadden de Arabieren compleet controle over het land, en in 788 werd de eerste dynastie gesticht, genaamd de Idrissa dynastie. De eerste leider van de dynastie, Idrissa I, kreeg veel aanzien omdat er werd beweerd dat hij een afstammeling was van de Profeet Mohammed.

De Idrissa dynastie is de eerste die macht krijgt over het gebied dat aan de andere kant van het Atlas gebergte ligt. Zo wordt de Dra Vallei deel van Marokko.

De Berber koninkrijken kwamen na een eeuw in opstand tegen de dynastie. Langzaam viel deze en werd overgenomen door de Almoravids. Geen enkel koninkrijk heeft zoveel succes gehad in 83 jaar. Ze vielen Spanje binnen en veroverden het Ghanese Rijk, dat over heel West Afrika heerste. Zo kregen ze de macht over Timboektoe, de handelsstad in het noorden van Mali waar handelsreizigers uit heel Afrika samenkwamen om te onderhandelen.

De Almoraviden werden uiteindelijk verslagen door landgenoten. De Almaden waren een groep krijgers uit het Atlasgebergte, die het niet eens waren met de wetten die de Almoraviden opgesteld hadden. Ze wilden terug naar de wetten van de Koran. Het was een schande voor de Moslimwereld dat twee Moslimgroepen tegen elkaar vochten. Er was nog nooit een Moslimregering verstoten door een andere Moslimgroep. De Almaden werden door hun actie niet geliefd in de Moslimwereld maar kregen wel aanzien, doordat ze een zeer grote macht vormden op het Iberische Schiereiland, en over geheel Noord Afrika. Deze dynastie viel uiteindelijk uit elkaar in 1269, na een grote nederlaag op het Iberisch Schiereiland tegen Castilla. De verzwakte Almaden verloren ook langzaam macht in Noord Afrika en de laatste heerser werd uiteindelijk in Marrakech vermoord door een slaaf.

In de volgende eeuwen volgden nog 3 dynastieën, de Marinids, Wattasids en de Saadi dynastie. Langzaam verloor Marokko steeds meer land en moest er alles aan doen om Spanje en Portugal buiten te houden.

In 1666 kwam de laatste dynastie aan de macht die momenteel nog steeds heerst. Vele burgeroorlogen en verdedigingen tegen de Europese aanvallen lieten de sultans lijden, en de macht werd steeds zwakker. De Marokkanen kregen vooral te lijden toen deze werden aangevallen door de Ottomanen vanuit Algerije.

In 1912 kreeg Marokko, verzwakt door alle aanvallen, een aantrekkelijk aanbod van Frankrijk. De twee landen tekenden een protectoraat en Marokko was nu officieel geen sultanaat meer. Het protectoraat gold voor het noorden van Marokko, tot Tétouan en tot de Westerse Sahara. Over de andere gebieden werd een protectoraat getekend met Spanje. Marokko was nu veilig van andere invallen, maar had wel een rèsident-generaal als leider. De Sultan verloor alle macht. 40 jaar lang bestuurden de Fransen het land, maar in 1952 werd de sultan Mohammed V in ballingschap naar Madagaskar gestuurd. De Fransen benoemden de impopulaire Mohammed ibn Arafa als nieuwe leider. Dit leidde tot zo´n groot protest dat Mohammed terugkeerde naar Marokko en in 1955 onderhandelingen begon met de Fransen voor de onafhankelijk van het land. Op 2 maart 1956 was het zover en werd Mohammed bekroond tot koning van Marokko. Een maand later in april werd hetzelfde verdrag getekend met Spanje.

5 Jaar later stierf Mohammed en kreeg Marokko een nieuwe koning; Hassan II. Hassan was nooit een grote favoriet in de 30 jaar dat hij aan de macht was. Hij wilde niet regeren met de landelijke politieke partijen en wilde het land zelf besturen, wat tot grote onrust leidde. Zijn regering werd vaak een dictatuur genoemd, en de tijd dat hij aan de macht was heeft de bijnaam “jaren van lood” gekregen. Zijn dood in 1999 bracht een einde aan zijn macht. Hij werd overgenomen door zijn oudste zoon Mohammed VI.

Mohammed VI is nog steeds de heerser van het land. Hij heeft een “cool” imago opgebouwd onder de jongeren. Met zijn voorkeur voor luxe auto´s, strakke pakken en veel vrienden in Hollywood is hij zeer geliefd onder de jonge generatie.

Als leider is hij democratisch en liberaal en een voorstander van vrouwenrechten. Hij heeft een aantal wetten aangepast om het leven van de Marokkaanse vrouw makkelijker te maken.

De Arabische Lente begon op 20 februari 2011 in Marokko. Hierna kwamen alle Arabische landen in opstand tegen hun leiders. In Marokko kwamen duizenden bewoners de straten op in protest tegen de monarchie. Het land maakte uiteindelijk een aantal veranderingen bekend, maar hiermee werd geen genoegen genomen en wederom werden de straten gevuld met protesten. Uiteindelijk werd er in juli 2011 een nieuwe constitutie gemaakt waar de demonstranten tevreden mee waren. De koning heeft geen invloed meer op wie er in de regering komt, deze wordt gekozen door de stemmers. Daarnaast werd het Berbers naast het Arabisch een officiële taal.

Door de nieuwe grondwet werden de verkiezingen vooruit geschoven naar 25 november 2011. Deze verkiezingen werden gewonnen met een grote overwinning door de Partij van Gerechtigheid en Ontwikkeling (PJD). Een partij die voor de monarchie vecht en strijdt om 100% de Islamitische regels te volgen. Het is echter geen extreme Islamitische partij. Zo zijn ze hard aan het werken om de vrouwenrechten te verbeteren.

Architectuur & Samenleving

De kenmerken van Marokkaanse bouwstijlen zijn sterk beïnvloed door de geografische locatie van het land, het heersende klimaat en de culturen van de verschillende bevolkingsgroepen.

Zo zijn veel huizen gemaakt van pisé; een mix van natte grond, hooi en kiezelsteentjes. Hiervan worden de muren opgetrokken, die later versterkt worden met lijmsteen. Veel traditionele badhuizen zijn gepleisterd met tadelakt, wat inwrijven betekent. Dit pleisterwerk van lijmsteenpoeder wordt bewerkt met olijfzeep, waardoor het een bijzonder uiterlijk krijgt en daarbij waterdicht wordt. Hierdoor is het een ideaal materiaal voor het pleisteren van de warme en vochtige hamam.

Zoals in veel Arabische gebouwen, ziet men ook in Marokko prachtige wanden bekleed met veelkleurige tegels en mozaïek, in het Arabisch zellij genoemd. Deze kunstvorm wordt veel gebruikt voor muren, vloeren en fonteinen, waarop de tegeltjes in ingenieuze geometrische patronen worden aangebracht.
In tegenstelling tot veel Westerse religieuze gebouwen zal men in Islamitische gebouwen nauwelijks fresco’s en schilderingen zien; in de islam is het niet toegestaan om de profeet Mohammed af te beelden. In plaats daarvan worden speciale technieken gebruikt waarbij opgedroogd pleisterwerk wordt beschilderd met geweldige figuren en vormen.

De Moskee, soek & Kasba

De opbouw van Marokkaanse steden is vergelijkbaar met de opbouw van Nederlandse steden. Zo heeft het Arabische centrum altijd een marktplein, de soek genaamd. Aan dit plein ligt de moskee, zoals in Nederland aan veel dorpspleinen de kerk gelegen is. Een ander herkenningspunt in Marokkaanse steden is de kasba, ofwel het kasteel of fort.

Moskee

De Marokkaanse ‘skyline’ wordt vooral bepaald door de ranke minaretten van de moskee. Centraal gelegen aan het dorpsplein is de moskee niet alleen een bidhuis, maar doet het gebouw ook dienst als school en is het een verzamelplaats voor bijeenkomsten. Veel Marokkaanse moskeeën werden gebouwd onder de heerschappij van het Umayyad Kalifaat, wat eens de heersende clan in het Arabische Rijk was.

De minaretten hebben niet altijd deel uitgemaakt van het aangezicht van de moskee. Pas na de 7e eeuw werden de minaretten gebouwd, die als functie hetzelfde deden als de kerkklokken in een kerktoren: oproepen tot gebed. De moskee heeft hiervoor de muezzin, een persoon die via de minaretten tot gebed oproept. Deze muezzin bestond echter al wel lang voordat de minaretten er waren, toen hij in de straten van het dorp al opriep tot gebed.

In de moskee wordt het grootste gedeelte gebruikt als bidhal, de musallah. Er zijn nagenoeg geen meubels aanwezig, omdat het Islamitische gebed geknield op de grond gebeden wordt op speciaal tapijt. Iedere moskee heeft een mihrab, ofwel een gebedsnis. Dit is een ruimte in de muur die de richting aanwijst van de Kaaba moskee in Mekka en zo aangeeft in welke richting het gebed moet plaatsvinden. De imam gaat voor in dit gebed vanaf de minbar, een verhoogd platform vanaf waar hij de geloofsgemeenschap toespreekt.

Soek

In het begin van de Trans Sahara Handelsroute vestigden zich vele marktkramen die eten, drinken en voorwerpen verkochten aan de karavanen op de route en vormden kleine vestigingen. Later, toen deze vestigingen groeiden, verplaatste de markt zich binnen de stadmuren.

De soek bestaat uit vele kraampjes op het plein en in smalle steegjes. Deze steegjes houden de zon buiten en beschermen tegen wind en stof. Iedere kraampje in de soek heeft zijn eigen plaats. Zo heeft de koopwaar in de kraampjes die het dichts bij de moskee staan, ook een bepaalde relatie met de moskee, zoals de verkoop van boeken of parfum. De smid, schoenmaker en handarbeiders staan juist ver weg van de moskee, omdat hun werk het meeste lawaai maakt. Een bijkomends voordeel hiervan is dat klanten die per paard komen makkelijk deze kramen kunnen bereiken, zonder tussen alle andere kramen door te gaan. Tussen de boek- en parfumverkopers en de handarbeiders in, staan de andere handelsmannen zoals kleermakers en juweliers.

Iedere soek heeft, naast de verschillende kraampjes buiten, ook een qissaria en een funduq. De qissaria is een overdekte marktplaats waar meest de waardevolle spullen verkocht worden. Deze wordt ´s avonds afgesloten worden om mogelijk diefstal te voorkomen. De funduq is de plaats waar de doorreizende handelaar kan overnachten als het te laat is om verder te reizen. Het is geen luxe hotel, maar een plein waar simpele accommodatie aangeboden wordt.

Kasba

De kasba, ook wel gassabah genoemd, is een fort met hoge muren. Het was het verblijf van de lokale leider. Daarnaast diende het ook als toevluchtoord voor bewoners van de stad, wanneer de stad werd aangevallen.

De kasba werd strategisch geplaatst op de top van een heuvel of dicht bij een haven, zodat de stad beter beschermd kon worden tegen indringers. Dit gaf ook een bepaalde macht en status aan de bewonende families. De meeste kasba’s zijn gebouwd van leem en hebben hoge, smalle ramen die veel licht doorlaten en de hitte tegen gaan.

Bevolking
De oudste menselijke botten die in Marokko gevonden zijn stammen af van de Homo Erectus, die 700 duizend jaar geleden leefde in de grotten aan de Marokkaanse zuidkust. Van ons mensensoort, de Homo Sapiens, zijn de oudste botten die in Marokko gevonden werden 200 duizend jaar oud. Petrogliefen, of wel rotstekeningen, van 12 duizend jaar geleden laten zien dat de bevolking toentertijd actief was in het jagen op olifanten, gazellen en giraffen. Geen van deze dieren komt nu nog voor in deze gebieden.

Ongeveer 7000 jaar werd de Sahara steeds droger en dus trokken de inwoners naar het noorden, op zoek naar vruchtbaar land. Na een lange tocht kwamen zij in het Atlasgebergte terecht; de bergketen die van Noord- naar Zuid-Marokko strekt. In dit gebied kwamen ook groepen aan die vanuit Spanje de zee overgestoken waren en er woonden al enkele bevolkingsgroepen in de bergketen. Uit de samensmelting van deze verschillende groepen kwamen allerlei kleine bevolkingsgroepen die een herdersbestaan leefde; deze mensen kregen de naam de Berber. De Berbers bouwden de eerste huizen en vormden dorpen. Deze gebieden werden maar liefst 2000 jaar overheerst door Feniciërs, Romeinen en Vandalen. Er werd dan ook geen Berbers koninkrijk gevormd.

In het jaar 681 veranderde het leven van de Berbers voorgoed na de eerste inval van de Arabieren, die de Islam meebrachten. De Berbers die niets hier mee te maken wilden hebben vluchtten de bergen en woestijn in en lieten zo hun vruchtbare land achter. Iedereen die niet vluchtte werd bekeerd tot de Islam. Hieruit kwam een nieuwe stam voort: De Berber Arabieren.

Ongeveer 99% van de 35 miljoen inwoners van Marokko stammen af van deze Berber Arabieren. Verder zijn er heel veel kleine etnische stammen die voornamelijk in de bergen en woestijn wonen. Dit zijn afstammelingen van de gevluchte Berbers, na de inval van de Arabieren. De reizigers van Barrio Life leren ook een van deze stammen kennen door het verblijf bij de Lamazight-stam, wiens voorouders een nomadenbestaan leefden in de woestijn.

Taal & Dialect
Tot het jaar 681 was de voertaal in Marokko het Tamazight, de taal van de Berbers. Deze taal ontstond vanuit verschillende dialecten van de stammen uit de Sahara. De grootste stam die momenteel nog steeds het echte Berber-dialect spreekt is de Toeareg.

Toen de Arabieren de Berbers wilden bekeerden tot de Islam, werd ook de Berberse taal sterk beïnvloed. De Koran is alleen in het Arabisch te lezen, dus namen de Berbers de Arabische taal over. Uiteindelijk werd het land hierdoor tweetalig. Het Marokkaanse Arabisch werd door de eeuwen heen ook beïnvloed door het Spaans, na de inval van de Berber Arabieren in Spanje, en het Frans, nadat de Fransen enkele eeuwen laten Marokko binnen drongen.

Vooral deze Franse inname had een heel sterk effect op de taal. De Fransen bouwden scholen en maakten deel uit van de Marokkaanse regering, die de Franse taal verplichtten. Zo groeiden veel Marokkanen op met 3 talen, met het Berbers als moedertaal, het Arabisch voor de dagelijkse bezigheden en Frans op school. Hoewel veel Marokkanen ook Frans of Spaans spreken, zijn deze twee talen nooit als officiële taal benoemt. Alleen het Berbers is, na de Arabische Lente in 2011, naast het Arabisch als officiële taal aangenomen door koning Mohammed VI.

Door al deze historische invloeden is het hedendaagse Marokkaanse Arabisch, dat Darija wordt genoemd, een heel ander Arabisch dan bijvoorbeeld in Egypte gesproken wordt en ze kunnen elkaar dan ook lastig verstaan. Het originele, klassieke Arabisch wordt enkel nog gebruikt in de Koran en de moskee. Naast de verschillende Arabische dialecten is er ook een algemeen geaccepteerd Arabisch; het ‘Modern Standard Arabisch’. Deze taal wordt voornamelijk gebruikt op televisie en in kranten.

De reis van Barrio Life gaat naar de regio Sous Massa Draa. Hier wordt slechts door 61% van de bevolking Arabisch gesproken in tegenstelling tot 90% in de rest van Marokko. Het Berbers daarentegen in juist beter geconserveerd dan in de rest van Marokko. 73% van de mensen spreekt Berbers in deze regio, in de rest van Marokko is dit 28%.

Godsdienst
Helaas hebben de Berbers hun geschiedenis niet gedocumenteerd, waardoor we weinig weten over hun geloof. Alles wat hierover bekend is, is gedocumenteerd door de Romeinen, Grieken en Egyptenaren. Uit gevonden graven bleek dat ze wel in een leven na de dood geloofden. Ook zijn er kleine tempels gebouwd, nadat ze erachter kwamen dat de doden opgegraven werden door wilde beesten. Verder weten we dat het Berberse woord Ayyur niet alleen maan betekend, maar ook ‘maan-god’. De maan en de zon werden beiden als god gezien.

Zoals de taal, heeft ook het geloof flink wat verschuiving meegemaakt naar aanleiding van invallen van verschillende groepen. De eerste verschuiving vond plaats toen de Romeinen Marokko innamen in 40 voor Chr. . In deze tijd werden de Romeinse goden geëerd, waaronder Jupiter, Juno, Neptune en Apollo. In het jaar 312 kwam hier een einde aan toen het gehele Romeinse Rijk, dus ook Marokko, Christelijk werd. Het Jodendom werd geaccepteerd in het Rijk dus ook Marokko moest dit toestaan, maar moest er door Joden wel extra belasting betaald worden.

Toen in het jaar 681 de macht van de Romeinen flink verzwakt was, grepen de Arabieren hun kans en namen zij de macht in Marokko over. De Arabieren bekeerden de bewoners tot de Islam, met uitzondering van de mensen die vluchtten. De Berbers die wel de Islam tot hun geloof namen vormden krachtige stammen en met de motivatie om het geloof te verspreiden, vielen ze Spanje binnen en later veroverden ze het Ghanese Rijk en Timboektoe. Marokko kreeg door deze verspreiding ontzettend veel macht in Afrika en Spanje.

Nu, zo’n 1400 jaar later, is de Islam nog steeds het heersende geloof in Marokko; maar liefst 99% van de bevolking is Moslim. Tijdens de reis van Barrio Life zien we dat in het gebied waar we rond reizen het geloof zeer gedisciplineerd gepraktiseerd wordt. De muezzin roept 5 maal per dag op tot gebed en het werk wordt dan neergelegd om te bidden. In de Marokkaanse wijken kom je slechts nog af en toe verlaten
synagogen tegen, die zijn achtergelaten door de Joden die in 1948 naar Israël trokken.

Sociale etiquette
Marokko ´s grootste religie is de Islam en veel van zijn etiketten hebben grotendeels hier mee te maken. Deze etiquette zijn het beste bewaard gebleven in gebieden zoals het Atlas gebergte en de Draa Vallei, het gebied waar Barrio Life naar toe gaat. Een reden hiervoor is, dat door de afgelegen gebieden, de godsdienst hier nog grotendeels beoefent wordt.

Het is daarom van uiterst belang om een aantal handelingen te leren om zo sneller te integreren tussen de lokalen.

Een voorbeeld is als we iemand tegenkomen op straat er veel verschillende manieren van groeten bestaan. Dit ligt eraan of het bekenden zijn, vrienden of familie. Binnen de familie zijn wederom vele verschillen van groeten tussen broer en zus en vader en zoon. Ook het geslacht heeft vele invloeden. Als een vrouwelijke toerist een lokale Marokkaanse ziet wordt er alleen de rechterhand geschud, maar als er na een tijdje een band opgebouwd is wordt er de rechterhand geschud en worden er 4 zoenen op de wang uitgewisseld. De man zal nooit als vriendschap een vrouw kunnen kussen. Kom je in een groep terecht begin je altijd aan de rechterkant met groeten en ga je zo iedereen persoonlijk af.

Voordat we een huis binnengaan is het zeer belangrijk om altijd de schoenen uit te doen, omdat de schoenen als onrein worden gezien. Vrijwel altijd zal er een tapijt liggen om op te lopen. Ook is het vanzelfsprekend dat bij binnenkomst meestal de vrouwen en mannen apart zitten.

Het zal bijna niet voorkomen dat er bij binnenkomst geen Marokkaanse muntthee aangeboden wordt. Deze nationale drank is niet alleen een drankje, maar is een symbool voor gastvrijheid, vriendschap en traditie. Het weigeren van de thee, wordt dan ook sterk afgeraden aangezien dit een afwijzing zou zijn van alle drie de symbolen.

Eten wordt meestal geserveerd in een gezamenlijke schaal. In de cultuur is het eten met de hand een standaard gegeven. Eet altijd aan jouw kant en eet met de rechterhand. Er wordt bij het eten de duim en de eerste twee vingers van de rechterhand. (Linkerhand wordt als onrein beschouwd) en daarbij dient brood als gereedschap. Met één vinger eten betekent, zegt men, invloed van de duivel; eten met drie vingers, is een teken van de Profeet, en alleen veelvraten eten met vier of vijf vingers. De gastheer breekt het brood en bied de gast bij wijze van bestek aan om daarmee te eten. Begin nooit aan een ander deel van de schaal te eten, het eten wat op jouw deel van het bord ligt is alleen voor jou bedoeld en dien je te eten. Een traditie die ervoor zorgt, dat iedereen evenveel krijgt. Water wordt vaak uit een gezamenlijk glas gedronken.

Er is een woord in het Arabisch, de eerste officiële taal van Marokko, en dat is hshuma. Het is een woord moeilijk uit te leggen, maar komt ergens in de buurt van respect of gezichtsverlies. Probeer nooit een lokale af te wijzen waar zijn familie bij is. Dit leidt tot gezichtsverlies bij zijn familie en is het ergste wat je kunt doen. Hierbij verlies je ook gelijk al het respect bij deze persoon. Uiteraard is een compliment geven over het eten en de gastvrijheid in het bijzijn van zijn familie en vrienden het beste wat een Marokkaan kan overkomen. Hierbij verdient hij enorm veel aanzicht bij anderen, en word je beste vrienden met hem.

Vrijetijdsbesteding
De vrijetijdsbesteding onder de Marokkanen heeft grote invloed door de Islamitische wetten die het land kent. Een toegewijde Marokkaan bidt dan ook vijf keer op een dag. Ieder gebed duurt tussen de 5 en 15 minuten.

Verder gaan voornamelijk de geslachten gescheiden door het leven. Mannen gaan voornamelijk met mannen om terwijl de vrouwen onder elkaar de dag doorbrengen. De mannen zorgen dat er geld verdiend wordt en zal dan ook het grootste gedeelte van zijn dag aan het werk zijn. Aangezien moslims geen alcohol drinken zitten de mannen vaak in theehuizen thee te drinken waar er veel over de politiek, sport, geld en familie zaken gepraat wordt. Hier wordt ook gekaart en backgammon gespeeld.

De vrouwen zorgen dat er gewassen en gekookt wordt. 3 Keer per dag wordt er door de vrouwelijke familieleden voor de hele familie gekookt. Aangezien onder de Marokkanen de familie enorm belangrijk is, eet de gehele familie vaak samen. Zo wonen de zonen en dochters vaak in dezelfde straat waar ze opgegroeid zijn, en draait hun wereld hoofdzakelijk rond de familie.

Een wekelijks gebeuren is dat de man en vrouw gescheiden naar een badhuis (hamam) gaan. Dit is naast een badhuis ook een sociale gelegenheid waar iedereen samen komt en over het dagelijkst leven praat. Iemand kan rustig een paar uur binnen zitten terwijl hij zich wast.

Voetbal is de meest populaire sport in Marokko. Overal waar je loopt zijn mensen wel aan het voetballen. Als je de straten leeg ziet, dan is er vast een belangrijke voetbalwedstrijd aan de gang. Ook al staat Marokko niet zo bekend om zijn voetbalspel, hoor je Marokkanen veelal juichen voor hun favoriete team in Europa. Wel heeft Marokko een nationale held in het voetbal; Ben Barek, wie zijn voetbalcarrière begon in het jaar 1930 in Marokko, maar na een aantal jaar naar Frankrijk vertrok om daar voor Marseille te voetballen. Nog steeds kijkt iedereen tegen Ben Barek op. Een actuelere bekendheid is Younes El Aynaoui die heel wat titels in tennis op zijn naam heeft staan, en wordt door het hele Marokkaanse volk geprezen.

Muziek & Cultuur

MUZIEK
De Marokkaanse muziek heeft, net als de taal en eten vele invloeden van buitenaf, en zo heeft zo zijn eigen muziek-stijl gevormd.

Gnawa muziek
De meest bekende muziekstijl in Marokko is de Gnawa muziek. Een muziekstijl die ontstaan is uit het Ghanese Rijk in Mali en is verspreid over geheel West- en Noord-Afrika door middel van de Trans Sahara Handel en de slaven uit Mali en Ghana die in Marokko terechtkwamen. De muziek is ritmische trance muziek met lage tonen die gepaard gaan met Berberse zang. Deze muziek wordt meestal gespeeld tijdens rituelen, ceremoniën en festivals. Ze wordt ook soms nog gebruikt voor medische therapieën om de patiënt gerust te stellen. Een zeer bekende Gnawa zanger is Hamid Elkassri.

Ahwash muziek
Verder is de Ahwash muziek al eeuwenlang zeer populair in de dorpen van Marokko. Het gaat hier om een evenement waarbij tussen de 20 en 150 mensen bij elkaar komen en twee groepen vormen waarbij groep 1 roept en groep 2 antwoord. Dit gaat samen met een instrumentele groep, het klappen van de mensen en dansers.

Arab-Andaluz klassieke muziek
Een muziekstijl die door de Marokkanen uit Spanje meegenomen is, heet Arab-Andaluz klassieke muziek. De Marokkanen die in de 7e eeuw naar Spanje vertrokken, kwamen 5 eeuwen later terug naar Marokko nadat ze verslagen waren en hadden in die tijd een nieuw muziekstijl ontworpen. In Andalusië, in het zuiden van Spanje, werden enorm veel instrumenten gemaakt om zo een klassiek orkest te ontwerpen. De meest populaire waren de luit, rebec (een type viool), tamboerijn, blokfluit, hobo en citer. Muziek op deze instrumenten ging gepaard met vocalisten. Later werd Andalusië, de toen der tijd Al-Andaluz de exporteur van muziekinstrumenten voor geheel Arabië, Europa en Noord Afrika.

De meest bekendste speler in de Berber geschiedenis was actief in de jaren 60 en 70 en heette Ammouri M´barek. Hij maakte allerlei soorten muziek, meestal met zijn gitaar. Naast de muziek was hij ook zeer actief in de politieke wereld.

Raï muziek
De raï muziek komt oorspronkelijk uit Algerije en is volksmuziek ontstaan in de jaren 30. De zangers van deze muzieksoort heten cheb en zingen voornamelijk over sociale problemen van het land zoals Europese kolonies, ziektes en de regering. De muziekstijl was opgezet door jongeren (cheb betekent ook jong), om de traditionele Islamitische normen en waarden te moderniseren. Dit was in een tijd dat Algerije bezet was door Spanjaarden, Fransen, Joden en de Arabieren.

Uiteindelijk werd in de jaren 60 raï muziek beïnvloed door reggae uit Jamaica, rap uit Amerika en Europese popmuziek. De muziek kreeg ook invloeden van de elektronische Westerse instrumenten.

In de jaren 80 werd deze muziek verboden in het land van herkomst, omdat de teksten niet overeen kwamen met de Moslimregels en tegen de regering gericht waren. Paspoorten van zangers werden afgenomen en de verkoop van cassettes waren niet meer toegestaan. Door de politieke commotie kreeg de muziek internationale faam, was er inmiddels een grote hit in Marokko ontstaan en werd de Rai muziek de populairste muzieksoort.

Cheb Khaled werd de meest internationaal bekende zanger met zijn album Kutché.

ARTS EN CRAFTS
Aangezien in Marokko 99% van de bevolking Moslim is, zien we dit vaak terug in de arts en crafts van het land. In het Islamgeloof is het verboden om religieuze gezichten af te beelden. Daarom zijn er nooit kunstwerken gemaakt zoals in Europa, die onze kastelen en paleizen sieren. Moslims hebben een andere vorm van versieren, zij passen sierlijke vormen toe in hun bouwstijlen. De gebouwen zijn ook versierd met beschilderde tegels die de muren van de Marokkaanse huizen en kastelen een heel ander gezicht geven. Deze tegels zijn uitgevonden door de bewoners van het schiereiland Arabië, waar nu Saoedi Arabië ligt. De tegels werden in Marokko weer populair, mozaïeken tegels werden gebruikt in vele bouwwerken en werden meegenomen naar de Spaanse kastelen. Via Portugal kwamen die ook in Nederland in Delft terecht.

Raamwerken kregen specifieke, sierlijke vormen en vierkante deuren kregen in Marokko de “hoefijzer” vorm. Een andere sierlijke vorm van decoratie was het schrijven van gedichten op de muren. De kalligrafie in het Arabisch zorgt voor zwierige karakters. Binnen in de paleizen, en vooral in de moskeeën werden als decoratie tapijten neergelegd. In de Middeleeuwen werden in Marokko kilometers lange tapijten geknoopt. Omdat de meeste huizen geen meubels hadden, en men ook op de grond bad in de moskee, waren de tapijten van groot belang en werden zo zacht mogelijk gemaakt. Er werden speciale schapen gefokt om de zachtste wol voort te brengen. Voor de sultans maakte men zo veel mogelijk knopen per vierkante meter,; hiermee werden ultieme zachte tapijten gecreëerd.. Maximaal werden ongeveer 380.000 knopen per vierkante meter gemaakt. Om de beste kleuren en kwaliteit te verkrijgen, gebruikte men natuurlijke producten zoals amandelbladeren, hars, ijzersulfaat en koe urine. Tegenwoordig worden er meer chemische kleuren gebruikt, waardoor de kleur sneller uit de wol verdwijnt.

In de versiering van de gebouwen, werden kleuren ook veelzijdig gebruikt. Dit werd niet alleen gedaan om de “saaie” lemen kleur te verbergen, maar ook omdat kleuren een betekenis hadden. Zwart was bijvoorbeeld de kleur voor hel. Blauw komt vaak terug in kettingen en amuletten, omdat die de kwade geesten wegdrijft. Groen was een veel gebruikte kleur voor balans, geluk, jeugd en vruchtbaarheid.

Kleur en vorm is niet alleen een thema in de bouwkunst, Moslims besteden ook veel tijd aan het beschilderen van ledematen met henna voor speciale evenementen zoals bruiloften en doopfeesten.. De henna bladeren geven een helder groene poeder, dat met water gemixt en op de huid gewreven wordt en een rode kleur geeft.

Ook op de kledij wordt veel kleur gebruikt Het leer in Marokko heeft een zeer bekende naam gekregen door zijn speciale techniek. In de steden Fez en Marrakech worden al vele generaties lang leer bewerkt in leerlooierijen, waar de dierenhuiden bewerkt worden naar eeuwenoude traditie en in zeer kleurrijke potten geverfd worden. Door deze techniek is het Marokkaanse leder op de wereldkaart gezet.

GASTRONOMIE
De eerste inwoners van Marokko, de Berbers, kookten met lokale producten die in het wild groeiden. Zo werd er gekookt met olijven, vijgen en dadels. Vaak werden deze ingrediënten gecombineerd met schapen- of kippenvlees.

Door de komst van de Romeinen in het jaar 400 kregen de Berbers een nieuwe techniek aangeleerd; het maken van deeg van granen. Ze bouwden ook centrale ovens in de dorpen waar iedereen zijn brood in bakte. Om hun eigen brood te herkennen, graveerde iedere familie zijn initialen in het brood. De nomaden die in door Sahara trokken leerden nog een andere techniek. Als het deeg gemaakt was legden zij dit op hete kolen en bedekten het met zand. Na 20 minuten was het brood klaar. Deze techniek wordt nog steeds gebruikt en is een optimale manier om iedere dag vers brood te eten.

Brood is het belangrijkste levensmiddel in Marokko. Dit omdat het goedkoop en eenvoudig te maken is. Omdat er met de rechterhand gegeten wordt, gebruikt men het brood vaak als vork. Een brood wordt eerst verdeeld door de belangrijkste persoon aan de tafel en de tafelgenoten gebruiken dit stuk om het eten van het bord te pakken.

Door de kennismaking met tarwe werd het nationale gerecht van Marokko geboren: couscous. Een goedkoop gerecht aangezien er alleen maar tarwe en griesmeel voor nodig is. Het nadeel van couscous is dat het 3 uur duurt om te bereiden. De tarwe en griesmeel wordt besprenkeld met water en gemengd totdat er langzaam couscouskorrels ontstaan. Als deze eenmaal gevormd zijn dan wordt de couscous bereid met een couscousiére. Dit is een pot waar vlees en groentes in gestoomd worden. De pot met couscous wordt boven op een pot gezet en deze wordt door de stoom bereid. Deze techniek is ontstaan omdat er weinig water in het zuiden van Marokko was om de couscous te koken.

Naast de couscousiére is er een andere manier van koken in Marokko. Dit is door middel van een tajine. De tajine is een aardewerken pot met een kegelvormig deksel, gemaakt van leem. Leem is een zacht materiaal dat lokaal gemaakt wordt om het eten op een langzame manier gaar te koken (onze vorm van stoven). Eerst wordt er in de pot olie warm gemaakt met de bijbehorende kruiden en vervolgens wordt er vlees (meestal kip of lam) toegevoegd. Als het bijna klaar is worden er groenten bijgevoegd. Het gaar proces verloopt van binnen naar buiten. Je kunt daarom de ingrediënten die een langere gaartijd nodig hebben in het midden leggen.

De kruiden zijn een must in alle gerechten. Alle populaire kruiden zijn uit Azië overgebracht door de Arabieren. Saffraan dat gebruikt wordt, komt uit Spanje. De meest populaire kruid die gebruikt wordt is komijn, en staat vaak naast het zout op tafel.